Bejcowanie drewna - poradnik “zrób to sam”
Proces bejcowania polega na barwieniu drewna za pomocą bejcy, czyli zawiesiny lub roztworu barwnika w rozpuszczalniku. Nasycanie drewna tym środkiem pozwala na trwałą zmianę jego koloru, przy jednoczesnym zachowaniu wyraźnego rysunku usłojenia. Bejcowanie umożliwia także zamaskowanie lub wyrównanie różnic pomiędzy odcieniami podłoża.
Wartym podkreślenia jest też fakt, że bejca do drewna jest rodzajem impregnatu. W związku z tym oprócz właściwości barwiących, wykazuje także działanie ochronne. Podczas procesu bejcowania wydłużamy więc żywotność drewna, na długo zachowując jego atrakcyjny wygląd.
Bejca ma zastosowanie w przypadku dowolnych powierzchni drewnianych. Za jego pomocą możemy odmienić wygląd np. podłogi, schodów, mebli oraz innych elementów wyposażenia wnętrz.
Co wybrać - bejcowanie czy malowanie drewna farbą?
Oba środki mają właściwości barwiące, ponieważ zdecydowana większość bejc i farb składa się z tych samych komponentów: pigmentu, rozpuszczalnika/nośnika oraz spoiwa. Różnica polega jednak w proporcjach poszczególnych substancji - to one wpływają na ostateczne działanie preparatu. Istnieją jednak bejce, które nie posiadają w swojej formule pigmentów, a jedynie składniki aktywne. To one, wchodząc w reakcję z kwasem garbnikowym obecnym w dębinie, powodują zmianę barwy drewna.
Jaka jest różnica wizualna po zastosowaniu obu preparatów? Bejca, w odróżnieniu od farby, pozwala na zachowanie rysunku słojów. Polecana jest wtedy, gdy zależy nam na podkreśleniu i uszlachetnieniu wyglądu drewna. Jeżeli natomiast pragniemy ukryć usłojenie i sęki, wtedy farba będzie lepszym wyborem.
Bejcowanie drewna - poradnik
Przed przystąpieniem do bejcowania, warto poznać kilka zasad, dzięki którym ten proces odbędzie się zgodnie z naszymi oczekiwaniami.
- Pigmenty i barwniki bejcy, niezależnie od środka w jakim zostały rozpuszczone czy zawieszone, przenikają w głąb porów drewna. Jest to o tyle istotne, że gatunki drzew o dużej gęstości i małych porach (np. heban) nie wchłoną barwnika tak głęboko jak gatunki o mniejszej gęstości i dużych porach (np. sosna). Warto więc zapamiętać, że im mniejsza jest gęstość drewna, tym intensywniejszą barwę będziemy w stanie uzyskać.
- Drewno przygotowane do bejcowania powinno być gładkie, suche oraz odpylone.
- Ze względu na wnikanie barwników i pigmentów w głąb porów materiału, najlepszy efekt osiągniemy, nanosząc preparat na surowe lub dobrze oczyszczone drewno. Niewykluczone jest jednak rozprowadzanie bejcy po podkładzie z preparatu do regeneracji drewna.
*Na rynku dostępne są dodatki do bejc, które pozwalają na naniesienie tego barwiącego środka na uprzednio nałożony lakier podkładowy. - Proces bejcowania powinien odbywać się w temperaturze oscylującej pomiędzy 5 a 30°C.
- Przy dużych powierzchniach bejcę nanosimy wałkiem lub pędzlem z miękkim włosiem. Natomiast przy detalach i nawierzchniach mniejszych gabarytowo, warto sięgnąć po szmatkę, gąbkę lub materiałowy tampon.
- Bejcę aplikujemy w nadmiarze, a następnie - za pomocą wcierania - usuwamy jej nadwyżkę.
- Jeżeli zależy nam na uzyskaniu ciemniejszego lub intensywniejszego odcienia, możemy nałożyć kolejne warstwy środka barwiącego.
- Przed naniesieniem kolejnej warstwy bejcy, należy odczekać aż do odparowania poprzedniej powłoki. Czas przerw pomiędzy aplikacją kolejnych warstw jest różny - najlepiej zapoznać się z zaleceniami producenta.
Bejcowanie drewna sosnowego i dębowego krok po kroku
W przypadku obu gatunków drewna, schemat postępowania jest zbliżony. Zarówno bejcowanie drewna sosnowego, jak i dębowego nie wymaga posiadania zaawansowanych umiejętności. Liczy się natomiast dobre przygotowanie nawierzchni oraz miejsca pracy.
Bejcowanie drewna krok po kroku:
- Przygotowanie drewna - w pierwszej kolejności oczyszczamy i wygładzamy powierzchnię za pomocą papieru ściernego o gramaturze z przedziału 100-200. Ten proces możemy wykonać ręcznie lub z wykorzystaniem szlifierki elektrycznej. Jeżeli istnieje taka konieczność, sięgamy po rozpuszczalnik, za pomocą którego usuniemy resztki lakierów czy farb. Następnie odpylamy obszar roboczy, wykorzystując do tego celu odkurzacz i suchą szmatkę.
- Rozprowadzanie bejcy - w kolejnym kroku sięgamy po odpowiednie narzędzie pracy, o którym wspominaliśmy wcześniej - pędzel, szmatkę, gąbkę lub wałek. Za pomocą wybranego akcesorium nanosimy sporą ilość środka barwiącego, a następnie intensywnie wcieramy go w strukturę drewna. Istotna jest równomierna aplikacja bejcy oraz ruch dłoni biegnący wzdłuż słojów. Jeżeli zależy nam na zintensyfikowaniu koloru, nakładamy kolejną warstwę preparatu, pamiętając o odczekaniu czasu zalecanego przez producenta.
- Opracowanie i zabezpieczenie drewna - po wyschnięciu środka barwiącego, przechodzimy do wyszlifowania wystających włókien drewna, a następnie dokładnego oczyszczenia powierzchni z pyłu. Po osiągnięciu pożądanego efektu, warto wykończyć materiał za pomocą lakierowania lub olejowania drewna.
Bejcowanie drewna na biało
Ten proces ma taki sam przebieg, jak w wyżej rozpisanym dla drewna sosnowego i dębowego schemacie. Po jaki preparat warto jednak sięgnąć, aby osiągnąć najlepszy efekt? Równomiernie białą powierzchnię z przebijającym się usłojeniem zagwarantuje Biała bejca do drewna Snekkar.
Biała bejca do drewna ma zastosowanie nie tylko w przypadku dwóch wcześniej wspomnianych gatunków drewna, ale również we wszystkich innych jego rodzajach.